ผู้นำควรมีความคงเส้นคงวา หรือมีความยืดหยุ่น
ตลอดหลายปีมานี้ มีคำพูดมากมายที่พยายามบอกเราว่าภาวะผู้นำคืออะไร และผู้นำแตกต่างจากคนอื่นอย่างไร เช่น
“ภาวะผู้นำคือศิลปะ ซึ่งตรงข้ามกับวิทยาศาสตร์”
“ภาวะผู้นำคือสิ่งที่คุณทำร่วมกับผู้อื่น ไม่ใช่สิ่งทำกับผู้อื่น”
“ผู้นำทำสิ่งที่ถูกต้อง ในขณะที่ผู้จัดการมีหน้าที่ทำทุกสิ่งให้ถูกต้อง”
และถ้าศึกษาจากอดีต ความสนใจในหัวข้อนี้ก็ยังไม่ได้หายไปไหนในเร็วๆ และยังคงมีความปรารถนาอย่างต่อเนื่องมาโดยตลอด และยังคงไม่สิ้นสุดที่จะระบุว่าใครคือผู้นำ ศึกษาว่าพวกเขามาจากไหน พวกเขาทำอะไร และค้นหา (ขั้นตอนต่างๆ ซึ่งหวังว่าจะสามารถถ่ายmอดต่อได้) ในการก้าวไปสู่การเป็นผู้นำ อย่างน้อยส่วนหนึ่งของความอยากรู้อาจเนื่องมาจากหัวข้อนี้เองมีองค์ประกอบของหลักปฏิบัติที่มีประสิทธิภาพ ซึ่งผ่านการบูรณาการมาอย่างยาวนาน จนเกิดการยอมรับโดยทั่วไป ถึงคุณค่าที่มีความเฉพาะ เช่น
คำถาม: “ผู้นำควรมีความคงเส้นคงวาหรือความยืดหยุ่น”
คำตอบ: “ทั้งสองอย่าง!”
ขออธิบายเพิ่มเติมอีกสักเล็กน้อย
ความคงเส้นคงวา (Consistent)
ต้องยอมรับว่า มีคุณลักษณะ บุคลิกภาพ และมุมมองบางอย่างที่ผู้นำต้องมีอยู่เสมอทุกครั้ง ซึ่งต่อไปนี้คือ 3 คุณลักษณะ เพื่อเป็นตัวอย่างในการพิจารณา (และยังมีอีกหลายคุณลักษณะนอกเหนือจากนี้)
1) การคาดเดา (Guess) /การมองเห็นแนวโน้มและจัดการล่วงหน้า (Plan) / มุมมอง (Mindset)
ผู้นำที่มีประสิทธิภาพต้องมีมุมมองจากระบบความเชื่อหรือค่านิยมว่า “ทุกคนล้วนมีดี” กล่าวคือ
“ทุกคนมีความสามารถติดตัวมาแต่กำเนิด ซึ่งเป็นรากฐานของศักยภาพของพวกเขา ผู้นำต้องสามารถมองทะลุผ่านสิ่งที่มาปิดกั้นต่างๆ ภายนอกเข้าไปเห็นถึงศักยภาพของผู้คน และมีความกระตือรือร้นเมื่อมีโอกาสที่จะขุดเอาศักยภาพเหล่านั้นออกมา”
2) ความเป็นกลาง (Neutral)
ผู้นำที่มีประสิทธิภาพ คือคนที่มีวิจารณญาณ โดยทั่วไปแล้วพวกเขามักจะไม่ติดอยู่กับอารมณ์ที่เกิดขึ้นระหว่างการพัฒนาของแต่ละบุคคล หรือระหว่างที่บุคคลมีประสิทธิภาพการทำงานที่ลดลง ผู้นำจะยึดมั่นอยู่กับปัจจุบัน ดังเช่นคำกล่าวของ Dr. Paul Hersey ผู้ก่อตั้งของ The Center for Leadership Studies กล่าวไว้ว่า
“ผู้นำปฏิบัติต่อคนในแบบที่พวกเขาเป็น ไม่ใช่แบบที่พวกเขาเคยเป็น หรือมีศักยภาพที่จะเป็น”
3) ความกล้าหาญ (Doughty)
ภาวะผู้นำไม่ได้แตกต่างจากหลักปฏิบัติหรือหลักวิชาอื่นมากนัก การเข้าใจในภาวะผู้นำนั้นก็เป็นอีกเรื่องหนึ่ง แต่การปฏิบัติก็เป็นอีกอย่างซึ่งแตกต่างกันโดยสิ้นเชิง หลายปีมานี้มีผู้นำที่ดีมากมายในแวดวงอุตสาหกรรมที่ทำให้ความแตกต่างนี้ชัดเจนมากขึ้น แต่ไม่มีใครที่ทำได้ดีเกินกว่า Brené Brown ถ้าคุณอยากเป็นผู้นำละก็ หยิบหนังสือ “กล้าที่จะนำ” (Dare to Lead) มาอ่าน และเรียนรู้ที่จะบินเข้าสู่วงการได้เลย
ความยืดหยุ่น (Flexible)
การปฏิสัมพันธ์หรือปฏิบัติต่อคนอื่นในฐานะผู้นำนั้นไม่มีรูปแบบหรือวิธีที่ตายตัว ที่จริงแล้ว สิ่งที่ไม่คงเส้นคงวาที่สุดที่จะทำได้ในฐานะผู้นำ ก็คือการปฏิบัติต่อทุกคนด้วยวิธีเดียวกัน แต่วิธีนั้นเป็นสิ่งที่ไม่สมเหตุสมผลเอาเสียเลย
“วิธีที่ผู้นำใช้ควรต้องผ่านการปรับให้เหมาะสม (และมีความเฉพาะที่แตกต่างกันไป) กับสถานการณ์และบุคคลที่ผู้นำกำลังพยายามโน้มน้าวหรือมีอิทธิพลต่อคนนั้น”
หากพูดโดยทั่วไปก็คือการสร้างและพัฒนาจนสู่จุดที่รู้สึกพอใจและเกิดประสิทธิภาพ โดยการทำตามวิธีดังต่อไปนี้
1) การมอบอำนาจ (Devolution)
ตรงข้ามกับสิ่งที่เชื่อกันอย่างแพร่หลายทั่วไป โดยเนื้อแท้แล้วการมอบอำนาจนั้นไม่มีข้อดีอยู่เลย และความจริงคือยังมีช่องโหว่ที่ผู้นำใช้กลไกนี้ในการบีบให้คนอื่นทำงานที่ไม่มีทางสำเร็จ หรือถอนตัวจากงานไป เนื่องจากมองว่าตนไม่มีทางทำงานนั้นได้สำเร็จ (ลองอ่านทบทวนหัวข้อ การคาดเดา/การมองเห็นแนวโน้มและการจัดการล่วงหน้า/มุมมอง (Mindset) ด้านบนอีกครั้ง)
“หากใช้อย่างเหมาะสม (เช่น ใช้กับคนที่แสดงให้เห็นแล้วว่ามีความสามารถและความมุ่งมั่นในการทำงาน) การมอบอำนาจนั้นก็สามารถเป็นตัวกระตุ้นให้เกิดความเชื่อมั่น การมีส่วนร่วม และการรักษาพนักงานไว้ในระยะยาวได้”
2) การร่วมมือ (Cooperation)
“การร่วมมือที่มีประสิทธิภาพคือการทำงานร่วมกันของคนที่มีความสามารถและแสดงให้เห็นถึงมุมมองที่หลากหลายในการรับมือกับปัญหาที่ซับซ้อน”
ในแง่มุมนี้ ผู้นำต้องสามารถสร้างสถานการณ์ (เช่น “เราจำเป็นต้องหาคำตอบเรื่อง…”) สร้างบรรยากาศให้คนเหล่านั้นได้เสนอแนะวิธีแก้ปัญหา จากนั้น เปิดโอกาสและส่งเสริมให้พวกเขาได้ถกประเด็นและโต้แย้งถึงวิธีการแก้ปัญหา ซึ่งแน่นอนว่าอาจต้องมีความวุ่นวายขึ้น
3) การให้แนวทาง (Guidance)
“คนที่ไม่รู้ว่าตนเองทำอะไรอยู่มักไม่ยอมบอกความจริงข้อนี้ให้คนอื่นทราบ และในขณะเดียวกัน คนเหล่านี้มักเป็นคนแรกๆ ที่แสดงความโล่งใจเมื่อผู้นำเข้าหาพวกเขาและบอกสิ่งที่ต้องทำและวิธีการทำ“
วิธีนี้มักถูกใช้เป็นกลยุทธ์ระยะสั้นที่มุ่งหวังในการสร้างแรงขับเคลื่อนให้กับคนที่ (หรือไม่ว่าจะเหตุผลใดก็ตาม) ไม่มีความสามารถ ความมั่นใจ หรือความมุ่งมั่นที่นอกเหนือไปจากงาน
แต่ละวิธีจะใช้ได้ผล (และไม่ได้ผล) ขึ้นอยู่กับความแตกต่างของสถานการณ์ที่ผู้นำกำลังพยายามโน้มน้าวหรือมีอิทธิพล ลองมองในแง่มุมต่อไปนี้อาจช่วยให้เข้าใจและเห็นภาพชัดขึ้น
“เมื่อพูดถึงภาวะผู้นำ การทำสิ่งหนึ่งอย่างคงเส้นคงวาจะช่วยเพิ่มความเป็นไปได้ที่จะประสบความสำเร็จ เมื่อถึงเวลาที่ต้องมีความยืดหยุ่น“
สามารถทำให้เกิดขึ้นได้จริง
1. ลองพิจารณาคุณลักษณะ 3 อย่าง ของความคงเส้นคงวาที่ระบุไว้ข้างต้น
a) จุดแข็งของคุณคืออะไร
b) คุณต้องการการพัฒนาในจุดไหน
2. พิจารณาวิธีของผู้นำที่อธิบายไว้ข้างต้น
a) วิธีไหนที่คุณ “ทำได้อย่างเป็นธรรมชาติ”
b) คุณมีปัญหาในจุดไหน
ADGES พัฒนาความเป็น Leadership ให้เหมาะสมกับองค์กรและคุ้มค่าต่อการลงทุนด้วยเครื่องมือพัฒนาความเป็น Leadership สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมที่ ADGES e-mail: marketing@adges.net หรือ 088-028-1111 หรือเว็บไซต์ www.adges.net
Source: www. situational.com